Forma dzierżawcza rzeczownika (dopełniacz saksoński) (John’s cat)
Forma dzierżawcza rzeczownika (Possessive Form) jest nazywana też dopełniaczem fleksyjnym lub dopełniaczem saksońskim (Saxon Genetive).
Tworzymy to w następujący sposób: w liczbie pojedynczej dodajemy do rzeczownika końcówkę: ?z?, ?s? lub ?iz? według takich samych zasad jakie obowiązują przy tworzeniu liczby mnogiej rzeczowników. Jednak w piśmie końcówką jest apostrof z literą ?s?.
Przykłady:
My mother’s house. ? Dom mojej mamy.
My father’s room. – Pokój mojego ojca.
Kate’s husband. – Mąż Katarzyny.
W liczbie mnogiej rzeczowniki mające końcówkę ?z?, ?s? lub ?iz? nie podlegają żadnym zmianom w mowie, a w piśmie mają w formie dzierżawczej tylko apostrof po końcowej literze.
Przykłady:
Our teachers’ books. – Książki naszych nauczycieli.
The students’ holidays. – Wakacje studentów.
The Clintons’ cat. – Kot państwa Clinton.
Rzeczowniki które w liczbie mnogiej nie kończą się na ?z?, ?s? lub ?iz?, w formie dzierżawczej otrzymują te końcówki w mowie, a w piśmie apostrof oraz literę ?s?.
Przykłady:
Gentelmen’s hats. – Kapelusze męskie (kapelusze panów).
The women’s dress. – Sukienki kobiet.
The women’s cats. – Koty pań.
Rzeczowniki złożone, oraz tytuły złożone z kilku wyrazów, a także złożenia z ?else? otrzymują końcówkę dopełnienia fleksyjnego w ostatnim wyrazie.
Przykłady:
The King of England’s residence. – Rezydencja króla Anglii.
My father-in-law’s house. – Dom mojego teścia.
Podobna zasadę stosujemy, kiedy wymieniamy kilka osób które posiadają coś wspólnie i łączymy ich nazwy spójnikiem ?and?.
Przykłady:
Maria and John’s parents. – Rodzice Marii i Jana.
Daria and Teddy’s book. – Książka Darii i Tadeusza.
Jeśli jednak będziemy mieli na myśli osobne książki Darii i Tadeusza, powiemy tak:
Daria’s and Teddy’s books. – Książki Darii i Tadeusza.
Dopełniacza saksońskiego używamy przede wszystkim kiedy odnosimy się do rzeczowników oznaczających osoby i inne żywe stworzenia.
Przykłady:
The cat’s tail. – Ogon kota.
My sister’s house. – Dom mojej siostry.
Dopełniacz saksoński stosujemy również w określeniach czasu, przestrzeni, miary, wagi i wartości.
Przykłady:
One yer’s pay.- Zarobki roczne.
A five day’s holiday. – Pięciodniowe wakacje.
A day’s work. – Praca jednego dnia (dzienna praca).
Dopełniacz saksoński używamy również w wielu utartych zwrotach.
Przykłady:
by a hair’s breadth – o włos
at arm’s length ? na dystans
for Heaven’s sake ? na miłość Boską
to be at one’s wit’s end ? nie widzić wyjścia
to one’s heart’s content ? do woli, do syta
Dopełniacza saksońskiego używa się w niektórych przypadkach przy nazwach krajów, miast, mórz, rzek, planet.
Przykłady:
London’s parks ? parki londyńskie
Poland’s rivers ? polskie rzeki
the sun’s eclipse ? zaćmienie słońca
Jednak takich wyrażeń nie używa się w mowie potocznej, a raczej w podniosłym stylu.
Stosujemy również dopełniacz saksoński rzeczownika oznaczającego osobę mając na myśli dom, firmę, przedsiębiorstwo tej osoby.
Przykłady:
at my parents’ ? u moich rodziców
at the baker’s ? u piekarza
to the baker’s ? do piekarza
Czasami stosuje się podwójny dopełniacz.
Przykłady:
a friend of our father’s ? jeden z przyjaciół naszego ojca
a book of this author’s ? jedna z książek tego autora
a cousin of my grandfather ? jednen z kuzynów mojego dziadka