Lekcja 23 – Forma dzierżawcza rzeczownika, Possessive Form

Lekcja 23 – Forma dzierżawcza rzeczownika, Possessive Form

Forma dzierżawcza rzeczownika (dopełniacz saksoński) (John’s cat)

Forma dzierżawcza rzeczownika (Possessive Form) jest nazywana też dopełniaczem fleksyjnym lub dopełniaczem saksońskim (Saxon Genetive).

Tworzymy to w następujący sposób: w liczbie pojedynczej dodajemy do rzeczownika końcówkę: ?z?, ?s? lub ?iz? według takich samych zasad jakie obowiązują przy tworzeniu liczby mnogiej rzeczowników. Jednak w piśmie końcówką jest apostrof z literą ?s?.

Przykłady:

My mother’s house. ? Dom mojej mamy.

My father’s room. – Pokój mojego ojca.

Kate’s husband. – Mąż Katarzyny.

W liczbie mnogiej rzeczowniki mające końcówkę ?z?, ?s? lub ?iz? nie podlegają żadnym zmianom w mowie, a w piśmie mają w formie dzierżawczej tylko apostrof po końcowej literze.

Przykłady:

Our teachers’ books. – Książki naszych nauczycieli.

The students’ holidays. – Wakacje studentów.

The Clintons’ cat. – Kot państwa Clinton.

Rzeczowniki które w liczbie mnogiej nie kończą się na ?z?, ?s? lub ?iz?, w formie dzierżawczej otrzymują te końcówki w mowie, a w piśmie apostrof oraz literę ?s?.

Przykłady:

Gentelmen’s hats. – Kapelusze męskie (kapelusze panów).

The women’s dress. – Sukienki kobiet.

The women’s cats. – Koty pań.

Rzeczowniki złożone, oraz tytuły złożone z kilku wyrazów, a także złożenia z ?else? otrzymują końcówkę dopełnienia fleksyjnego w ostatnim wyrazie.

Przykłady:

The King of England’s residence. – Rezydencja króla Anglii.

My father-in-law’s house. – Dom mojego teścia.

Podobna zasadę stosujemy, kiedy wymieniamy kilka osób które posiadają coś wspólnie i łączymy ich nazwy spójnikiem ?and?.

Przykłady:

Maria and John’s parents. – Rodzice Marii i Jana.

Daria and Teddy’s book. – Książka Darii i Tadeusza.

Jeśli jednak będziemy mieli na myśli osobne książki Darii i Tadeusza, powiemy tak:

Daria’s and Teddy’s books. – Książki Darii i Tadeusza.

Dopełniacza saksońskiego używamy przede wszystkim kiedy odnosimy się do rzeczowników oznaczających osoby i inne żywe stworzenia.

Przykłady:

The cat’s tail. – Ogon kota.

My sister’s house. – Dom mojej siostry.

Dopełniacz saksoński stosujemy również w określeniach czasu, przestrzeni, miary, wagi i wartości.

Przykłady:

One yer’s pay.- Zarobki roczne.

A five day’s holiday. – Pięciodniowe wakacje.

A day’s work. – Praca jednego dnia (dzienna praca).

Dopełniacz saksoński używamy również w wielu utartych zwrotach.

Przykłady:

by a hair’s breadth – o włos

at arm’s length ? na dystans

for Heaven’s sake ? na miłość Boską

to be at one’s wit’s end ? nie widzić wyjścia

to one’s heart’s content ? do woli, do syta

Dopełniacza saksońskiego używa się w niektórych przypadkach przy nazwach krajów, miast, mórz, rzek, planet.

Przykłady:

London’s parks ? parki londyńskie

Poland’s rivers ? polskie rzeki

the sun’s eclipse ? zaćmienie słońca

Jednak takich wyrażeń nie używa się w mowie potocznej, a raczej w podniosłym stylu.

Stosujemy również dopełniacz saksoński rzeczownika oznaczającego osobę mając na myśli dom, firmę, przedsiębiorstwo tej osoby.

Przykłady:

at my parents’ ? u moich rodziców

at the baker’s ? u piekarza

to the baker’s ? do piekarza

Czasami stosuje się podwójny dopełniacz.

Przykłady:

a friend of our father’s ? jeden z przyjaciół naszego ojca

a book of this author’s ? jedna z książek tego autora

a cousin of my grandfather ? jednen z kuzynów mojego dziadka